Op 2 juli 2021 is de Richtlijn Wegwerpplastic in werking getreden in de Europese Unie (EU). Deze richtlijn verbiedt bepaalde wegwerpplastics waarvoor alternatieven beschikbaar zijn. Een "wegwerpplasticproduct" wordt gedefinieerd als een product dat geheel of gedeeltelijk uit plastic is gemaakt en dat niet is bedacht, ontworpen of op de markt is gebracht om meerdere keren voor hetzelfde doel te worden gebruikt. De Europese Commissie heeft richtlijnen gepubliceerd, inclusief voorbeelden, van wat als een wegwerpplasticproduct wordt beschouwd. (Richtlijn art. 12.)
Voor andere plastic wegwerpartikelen moeten de EU-lidstaten het gebruik ervan beperken door middel van nationale maatregelen ter vermindering van het verbruik, een aparte recyclingdoelstelling voor plastic flessen, ontwerpvereisten voor plastic flessen en verplichte etiketten voor plastic producten om consumenten te informeren. Bovendien breidt de richtlijn de producentenverantwoordelijkheid uit, wat betekent dat producenten de kosten van afvalverwerking, dataverzameling en bewustmaking voor bepaalde producten moeten dekken. De EU-lidstaten moeten de maatregelen uiterlijk 3 juli 2021 implementeren, met uitzondering van de productontwerpvereisten voor flessen, die vanaf 3 juli 2024 van toepassing zijn. (Art. 17.)
De richtlijn implementeert de plasticstrategie van de EU en heeft als doel ‘de transitie van de EU naar een circulaire economie te bevorderen’ (Art. 1).
Inhoud van de richtlijn inzake wegwerpplastic
Marktverboden
De richtlijn verbiedt het aanbieden van de volgende soorten wegwerpplastic op de EU-markt:
❋ wattenstaafjes
❋ bestek (vorken, messen, lepels, eetstokjes)
❋ platen
❋ rietjes
❋ roerstaafjes voor dranken
❋ stokjes om aan ballonnen te bevestigen en te ondersteunen
❋ voedselcontainers van geëxpandeerd polystyreen
❋ drankverpakkingen van geëxpandeerd polystyreen, inclusief doppen en deksels
❋ bekers voor dranken van geëxpandeerd polystyreen, inclusief deksels en deksels
❋ producten vervaardigd uit oxo-afbreekbaar plastic. (Art. 5 in samenhang met bijlage, deel B.)
Nationale maatregelen ter vermindering van de consumptie
EU-lidstaten moeten maatregelen nemen om de consumptie van bepaalde wegwerpplastics waarvoor geen alternatief bestaat, te verminderen. Lidstaten moeten een beschrijving van de maatregelen indienen bij de Europese Commissie en deze openbaar maken. Dergelijke maatregelen kunnen onder meer bestaan uit het vaststellen van nationale reductiedoelstellingen, het aanbieden van herbruikbare alternatieven aan consumenten op verkooppunten, of het in rekening brengen van geld voor wegwerpplasticproducten. EU-lidstaten moeten uiterlijk in 2026 een "ambitieuze en aanhoudende vermindering" van de consumptie van deze wegwerpplastics bereiken, "die leidt tot een substantiële omkering van de toenemende consumptie". De voortgang van de consumptie en de vermindering moet worden gemonitord en gerapporteerd aan de Europese Commissie. (Art. 4.)
Doelstellingen voor gescheiden inzameling en ontwerpvereisten voor plastic flessen
Tegen 2025 moet 77% van de plastic flessen die op de markt worden gebracht, gerecycled worden. Tegen 2029 moet dat 90% zijn. Daarnaast worden er ontwerpeisen voor plastic flessen ingevoerd: vanaf 2025 moeten PET-flessen minimaal 25% gerecycled plastic bevatten. Dit percentage stijgt tot 30% in 2030 voor alle flessen. (Art. 6, lid 5; art. 9.)
Etikettering
Maandverband, tampons en tamponapplicators, vochtige doekjes, tabaksproducten met filters en drinkbekers moeten voorzien zijn van een "opvallend, duidelijk leesbaar en onuitwisbaar" label op de verpakking of op het product zelf. Het label moet de consument informeren over passende afvalverwerkingsopties voor het product of over de afvalverwijderingsmethoden die vermeden moeten worden, alsmede over de aanwezigheid van plastic in het product en de negatieve gevolgen van zwerfafval. (Art. 7, lid 1, in samenhang met bijlage, deel D.)
Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid
Producenten moeten de kosten dekken van bewustmakingsmaatregelen, afvalinzameling, zwerfvuilopruiming en gegevensverzameling en rapportage met betrekking tot de volgende producten:
❋ voedselcontainers
❋ zakjes en wikkels van flexibel materiaal
❋ drankcontainers met een inhoud tot 3 liter
❋ bekers voor dranken, inclusief deksels en deksels
❋ lichtgewicht plastic draagtassen
❋ tabaksproducten met filters
❋ natte doekjes
❋ ballonnen (art. 8, leden 2 en 3 in samenhang met bijlage, deel E.)
Voor vochtige doekjes en ballonnen worden echter geen kosten voor afvalinzameling in rekening gebracht.
Bewustwording
De richtlijn vereist dat EU-lidstaten verantwoord consumentengedrag stimuleren en consumenten informeren over herbruikbare alternatieven, en over de gevolgen van zwerfafval en andere ongepaste afvalverwerking voor het milieu en het rioleringsnetwerk. (Art. 10.)
bron-URL:https://www.loc.gov/item/global-legal-monitor/2021-07-18/european-union-ban-on-single-use-plastics-takes-effect/
Plaatsingstijd: 21-09-2021